Hakikat, Syari'at, Adab

بسم الله الرحمن الرحيم

Dina raraga nempatkeun jiwa jeung polah urang Alloh tos ngatur ku jalan nempatkeun Hakekat, Syare'at jeung Adab. Urang salaku makhluqna kudu bisa nempatkeunana sakumaha panempatan ti Alloh, sabab lamun salah nempatkeun henteu akur jeung panempatan ti Alloh tangtu bakal cilaka.

Hakikat:
Ari hakekat urusan hate, nyaeta wajib ngimankeun oge ngayakinkeun malahan kudu nepika tembus kana rasa yen sakabeh papasten, boh hade atawa goreng rek ceuk makhluk atawa ceuk Alloh eta ti Alloh.

{قُلْ لَنْ يُصِيبَنَا إِلَّا مَا كَتَبَ اللهُ لَنَا هُوَ مَوْلَانَا وَعَلَى اللهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ}

“Ucapkeun ku anjeun (Rosul) moal keuna ka abdi sadaya, anging perkara anu tos ditaqdirkeun ku Alloh ka abdi sadaya, Alloh anu jadi pangeran abdi sadaya jeung ka Alloh kudu tawekal sakabeh mu'min” (QS. At-Taubat : 51)

Dina ieu ayat aya lafadz هُوَ مَوْلَانَا   mere harti yen urang kudu mangeran ka Anjeunna anu geus ngadamel jeung  ngagerakkeun urang. Ari salah sahiji cirina mangeran nyaeta masrahkeun sagala perkara ka Alloh alias tawekal, numawi dina ieu ayat di tungtungan ku وَعَلَى اللهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُون, lamun anjeun ngaku iman jeung mangeran ka Alloh kudu tawekal nyaeta pasrah sumerah ka Dzat nu Maha Wahdah, sabab diri mah teu boga tarekah, da sakabeh lengkah geus di atur ku Alloh. Anu  realisasina :

1)   Lamun meunang papasten anu hade geuwat syukuran, narima kana eta nugraha.

{رَبِّ أَوْزِعْنِي أَنْ أَشْكُرَ نِعْمَتَكَ الَّتِي أَنْعَمْتَ عَلَيَّ وَعَلَى وَالِدَيَّ وَأَنْ أَعْمَلَ صَالِحًا تَرْضَاهُ وَأَصْلِحْ لِي فِي ذُرِّيَّتِي إِنِّي تُبْتُ إِلَيْكَ وَإِنِّي مِنَ الْمُسْلِمِينَ }

“ Nun Gusti, mugi gusti masihan ilham ka abdi kanggo nyukuran ni'mat Gusti anu parantos di pasihkeun ka abdi sareng ka ibu rama abdi, sareng kana midamel amal sholeh anu diridloan ku Gusti, sareng mugi masihan kamashlahatan dianak turunan abdi, sayaktosna abdi thobat ka Gusti sareng abdi kalebet jalmi muslim.” (QS. Al-Ahqof : 15)

2)   Lamun manggih papasten anu goreng geuwat shobar, ku jalan narima kana eta musibat bari narekah neangan jalan pikeun nyingkahan eta musibat tur henteu telat tina maca istighfar, sabab yakin eta papasten damelan Alloh jeung dihaja ku Alloh, oge yakin kana ayat :

{ إِنَّ اللهَ لَا يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ }
“ Saestuna Alloh moal ngarobah perkara nu aya dihiji kaom kajaba maranehannana ngarobah kana dirina.(QS. Ar-Ro'd : 11)

Moal samata-mata Alloh masihan musibat kajaba aya kasalahan ti diri, eta musibat mangrupa peringatan ti Alloh kadirina anu keur nincak salah, atuh lamun diri keur meunang musibat kudu : 1). Sabar, 2). Introspeksi kana diri pribadi, 3). Istighfar, 4). Tobat.

Ari manusa anu kurang sadar kana papasten, dina nalika narima nugraha, lain syukur, tapi kalah ujub, bangga diri ngarasa yen eta nugraha hasil jerih payah sorangan, lamun geus ngarasa sagala meunang sorangan, maka;

1)   Batal sakabeh amalna,
2)   Timbul takabbur, asa aing unggul ti batur.

Lamun meunang musibat lain sabar jeung istighfar, tapi kalahka :

1)   Ngarasula jeung putus asa,
2)   Ngarasa susah,
3)   Teu daek babalik pikir/tara istighfar.

Syari'at:
Ari syareat lampahkeuneun, tegesna pagawean badan. Alias mun teu ngakal moal ngakeul, mun teu ngoprek moal nyapek, tegesna diri teh kudu usaha sarta hasil jeung henteuna kumaha kaparigelan dirina. Alias hade goreng, untung jeung rugi eta kumaha usahana sorangan. Sakumaha dawuhan Alloh :

{ لَهَا مَا كَسَبَتْ وَعَلَيْهَا مَا اكْتَسَبَتْ }

“ Sakabeh pagawean rek manfa'at atawa madarat eta pikeun diri anu ngalakukeunnana.” (QS. Al-Baqoroh : 286)

Alloh masihan alat jeung jalan pikeun narekahan nyaeta ku dibere akal, ieu akal bisa neangan tarekah jeung jalan  mana anu kudu dipilampah jeung mana anu kudu dicegah, akal bisa memperhitungkeun untung jeung rugina, akal bisa nimbang-nimbang hade jeung goreng, bener jeung salah.

Antara hakekat jeung syareat ulah pahili, sabab mun pahili meurnahkeun jadi salah. Da lamun hakekat dipake syareat (nu kuduna tekad kalah jadi lampah) jadi kafir Jabbariyyah, lamun syareat dipake hakekat (nu kuduna lampah jadi tekad) jadi kafir Qodariyyah. Ari Ahli Sunnah mah cicing antara Jabbariyyah jeung Qodariyyah nyaeta amal cicing dina Syareat, hate cicing dina Hakekat.

Adab:
Ari adab mah tatakrama dina nyarita jeung kasopanan dina ucapan, nyaeta lamun meunang kahadean kudu balikeun ka Alloh lamun keuna musibat akukeun yen eta teh kasalahan diri.

{ مَا أَصَابَكَ مِنْ حَسَنَةٍ فَمِنَ اللهِ وَمَا أَصَابَكَ مِنْ سَيِّئَةٍ فَمِنْ نَفْسِكَ }

“ Ari kahadean anu keuna ka diri anjeun eta ku Alloh, lamun kagorengan mah eta ti diri anjeun.” (QS. An-Nisaa : 79)

Lamun ceuk ahli Suluk mah ulah sok ngakukeun pagawean batur jeung ulah neumbleuhkeun kasalahan ka batur. Dina harti lamun meunang Nugraha atawa ni'mat ulah diaku hasil jerih payah sorangan, da eta mah pamasihan ti Alloh. Jeung lamun meunang musibat ulah sok nyalahkeun batur atawa nganaha-naha ka Alloh, tapi kudu bisa ngaintrospeksi (ngoreksi) sorangan. Pangna meunang musibat teh sabab diri lalawora dina usaha jeung ibadah ka Alloh, atuh matak wajar lamun ku Alloh dipasihan peringatan ku jalan dibere musibat anu keuna ka diri.


mutiarahikmah-uwakubaro.blogspot.in